Bizə yazın
Bakı
+18 °C
USD 1.7 RUR 0.0279 EUR 2.0981 AU 2282 BRENT 53.76
  • ANA SƏHİFƏ
  • HAQQIMIZDA
  • ƏLAQƏ
  • GÜNDƏM
  • YAZARLAR
  • SİYASƏT
  • İQTİSADİYYAT
  • CƏMİYYƏT
  • MÜSAHİBƏ
  • KRİMİNAL
  • MƏDƏNİYYƏT
  • DÜNYA
  • SƏRBƏST
  • İDMAN
  • KİVDF

Əsas xəbərlər

ABŞ-dan Ankaraya təhdid...
Vaşinqtona etibar yoxdur:
Türkiyə qızıllarını ABŞ-dan çıxardı
Qlobal təhlükəsizlikdə Bakının rolu artır...
İlham Əliyev and içdi
Türkiyə erkən seçkiyə gedir?
Baxçalı təklif etdi, Ərdoğan eşitmədi...
İrəvanda “məxməri” etirazlar...

Digər xəbərlər

ATSAM Ermənistan KİV-lərinin monitorinqini aparacaq
Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin yeni tərkibdə ilk iclası keçirilib
“Nar” ADA Universiteti ilə əməkdaşlığı genişləndirir
Azərbaycan Şimali Koreyaya səfir təyin edib
“Bakcell”in yenilənmiş Satış və Müştəri Xidməti mərkəzi təqdim edildi 
5-ci “Barama Hackathon” yarışması -Yaz buraxılışı 
Turizm sahəsi inkişaf edir, amma...
Koreya səfiri Western Caspian-da
Bu günün havası
Səhiyyə Nazirliyinin mətbuat xidmətinin rəhbəri vəzifəsindən azad edilib
Bilik Fondunun təcrübəçiləri Prezident seçkisi ilə bağlı mühazirə dinləyiblər
“Mətbuat Şurası haqqında” qanun layihəsi hazırlanır
Məleykə Abbaszadə: Buraxılış imtahanlarının nəticələri 2 il qüvvədə olacaq
Özəl klinikada əməliyyat olunan həkim komaya düşərək ölüb
Dərslər saat 9:00-da başlayacaq?
Azərbaycan və Ermənistan qoşunlarının təmas xəttində növbəti monitorinq keçiriləcək
Ermənilər atəşkəsi 91 dəfə pozub
Bu günün havası - 20 dərəcə isti
Bakcell layiqli əməyi və iqtisadi artımı təşviq edir
"Azərbaycanlı startap “SeedstarsSummit 2018 ” müsabiqəsinin finalında təmsil olunub
Alpinistlərin axtarışı yenə çətinləşdi - Xınalığa 40 santimetr qar yağıb
“Nar” NETTY-2018 milli internet mükafatının keçirilməsinə dəstək oldu  
Qərbi Kaspi Universitetinin tələləbəsinin layihəsi beynəlxalq müsabiqənin finalında
Mehriban Əliyeva gənc ixtiraçılarla görüşüb 
Professor İlham Rəhimov qaqauziyalı qonaqlarla görüşüb
Sərnişin qatarlarının hərəkət cədvəlində dəyişiklik ediləcək
Güclü külək əsəcək
Qaz kəmərində sızma baş verdi, paytaxtda bəzi ərazilər qazsız qaldı
Qorxulu proqnoz: Hər 50 nəfərdən biri allergik xəstəlikdən əziyyət çəkəcək
Bu yoldan Bakıya giriş tam bağlanır - Diqqət
Azercell-in dəstəyi ilə Uşaq Paralimpiya Komitəsi fəaliyyətini genişləndirir
Bruselyozdan necə sığortalanaq?
Bakıda avtomobillərin parklanması tam avtomatlaşdırılacaq
Şamaxının Muğanlı kəndindəki sürüşmə sahəsində çatlar genişləndi
Bu gündən hava pisləşəcək - Temperatur 4-7 dərəcə enəcək
Şri Lanka vətəndaşı olan 5 qanunsuz miqrant saxlanıldı
Bakı məktəbliləri üçün robototexnika təlimləri - ÖDƏNİŞSİZ
“Rixos” otellərində Bakcell “Ulduzum”la endirimlər
Bakı məktəblərinə I sinfə qəbul üçün 40 min sorğu yerləşdirilib
Prezident və xanımı Hacı Cavad məscidinin yeni binasının açılışında
Bu günün havası
Qubada meşə yanğını söndürüldü
Cəlilabadda ana doğuşdan sonra ölüb
Ölən şagirdin meyiti qəbirdən çıxarıldı - “Döyüb öldürüblər”
BÜTÜN XƏBƏRLƏR
CƏMİYYƏT2017-12-15 15:01

“Kaspersky Lab” 2017-ci ilə yekun vurur

 
96
2017-ci ildə bütün dünya müxtəlif növ kibertəhlükələr və bu təhlükələrin arxasında duran kibercinayətkarlar arasında sərhədlərin yox olduğunun şahidi oldu. Bir çox səs-küylü insident və yoluxma nəticə etibarilə başlanğıcda göründüyü kimi deyil idi. Şifrələyici rolunda əslində vayperin olduğunu, leqal korporativ proqram təminatının güclü kibersilaha çevrildiyini, cinayətkar qruplarının daha primitiv vasitələrə əl atdığı bir vaxtda ən sadə virusu yazmağa belə bilik və təcrübəsi olmayanların əlinə mürəkkəb proqram və alətlərin keçdiyini müşahidə etdik.
 
İlin ən çox müzakirə olunan təhlükəsi, sözsüz ki, şifrələyicilər olub. Üç nəhəng kampaniya zərərli proqramların landşaftını tamamilə dəyişdirdi. Bu cür hücumlar bizneslərə yönəlmiş, yayılma üçün qurdlardan və internetə yenicə düşən eksploitlərdən istifadə etmiş, məlumatları şifrələmiş və çox zaman heç ehtiyacları olmasa da rüşvət tələb etmişlər.“Kaspersky Lab” şirkətinin analitikləri kodları təhlil edərək aşkarlayıb ki, bu cür hücumların təşkilatçıları adi oğrular deyil, “Lazarus” və “BlackEnergy” kimi böyük qruplaşmaların işi ola bilər. Ən azından hücumlardan biri – “WannaCry”, cinayətkarların tələsdiyini sübut edən səhvlərlə buraxılıb, digər bir hücum– “ExPetr” isə biznes üçün zərərli proqram təminatı vasitəsilə yoluxdurulub və üç hücumdan ikisi (“ExPetr” və “BadRabbit”)bir birləri ilə əlaqəli olublar. Nəticədə, yalnız bu 3 hücumdan qurbanlar milyonlarla dollar məbləğində zərər çəkib.
 
Bununla yanaşı, “ExPetr” insidenti bu ilin daha bir cərəyanını –proqram təminatı istehsalçılarını virusa yoluxdurmaqla şirkətlərə hücum taktikasını ortaya çıxardı. 2017-ci ildə cinayətkarlar məqsədli şəkildə zərərli kodları məşhur korporativ proqramlara daxil ediblər. Bu tip proqramlar sırasında “NetSarang” server proqramı, masaüstünün təmizlənməsi üçün “Windows CCleaner” vasitəsi və elektron iş axını üçün “MeDoc” proqram təminatı yer alır. Müvafiq hücumlar cinayətkarlara adi halda birbaşa daxil ola bilmədikləri və hətta yaxşı müdafiəsi olan şirkətlərə keçid imkanı verir, belə ki, “Kaspersky Lab” şirkətinin verdiyi məlumata əsasən “NetSarang” insidenti zamanı “Fortune 500” siyahısında olan şirkətlərin bir çoxu risk altında olublar.
 
2017-ci il maliyyə təşkilatları üçün böyük dəyişikliklərlə yadda qaldı. İlk növbədə, kibercinayətkarların, xüsusən də rusdilli cinayətkarların diqqət mərkəzində bankomatlar olub. Bu üsul pul oğurluğu üçün o qədər məşhurlaşdı ki, qara bazarda ilk dəfə olaraq “ATM Malware-As-a-Service” xüsusi servisi meydana çıxdı. Buna nümunə olaraq “Kaspersky Lab” tərəfindən aşkarlanan “CutletMaker”i göstərmək olar. Müəyyən məbləğ qarşılığında istənilən şəxs bankomatın yarılması üçün lazımı vasitələri ala bilər və bütün proses müddətində bu proqramın satıcılarından konsultasiya və ətraflı təlimatları əldə edə bilərlər. Təbii ki, hadisələrin bu cür inkişafı çox asanlıqla oğurluq törədə biləcək aşağı ixtisaslı kibercinayətkarların çoxalmasına gətirib çıxaracaq.
 
Digər tərəfdən cinayətkarlar beynəlxalq bank hesabları sistemi SWIFT-ə hücum etməklə böyük məbləğlər əldə etmək cəhdlərindən də çəkinməyiblər. Bu il onlar aktiv şəkildə bank tərəfində olan bu proqram təminatının yerli versiyasının kodunu modifikasiya ediblər. Nəticədə, 10-dan çox ölkədə maliyyə təşkilatları belə hücumların qurbanına çevrilib ki, bariz nümunələrdən biri oktyabr ayında Tayvanda bir bankda 60 milyon dollar oğurlama cəhdi olub. Bundan başqa, cinayətkarlar daha çox pul oğurlamaq məqsədilə hücum etdikləri maliyyə təşkilatlarının spektrini də genişləndiriblər: 2017-ci ildə zərərçəkənlər sırasında sadəcə banklar deyil, həmçinin elektron pul sistemləri, kriptovalyuta birjaları, kapital idarəetmə fondları və hətta kazinolar da olub.
 
Eyni zamanda, kriptovalyuta və ICO bazarında müşahidə olunan yüksəliş də cinayətkarların diqqətindən kənarda qalmayıb. Bəziləri istifadəçilərin cihazlarına kriptovalyuta generasiyası üçün xüsusi proqram təminatı quraşdırmaqla gizli mayninqdən pul qazanmağa çalışıb. Digərləri isə sadəcə olaraq hazır virtual pulları oğurlayıb – bu cür qurbanların sayı 60 minə çatır, oğurlanan məbləğ isə 300 milyon dollardan çoxdur. ICO-ya gəldikdə isə “Kaspersky Lab” şirkətinin ekspertləri ilboyu potensial investorların klassik aldadıcı fişinq sxemləri ilə yanaşı heç bir ideyanı reallaşdırmayan vəyalnız pul yığmaq üçün düşünülmüş saxta layihələrlə fırıldaqçılığa məruz qaldıqlarını müşahidə ediblər.
 
“2017-ci il kibertəhlükəsizlik sahəsində bütün dünya üçün əhəmiyyətli dərslərlə yadda qaldı. Şifrələyicilərin kütləvi hücumları istifadəçilərin və şirkətlərin kibertəhlükələrə qarşı nə qədər zəif olduğunu göstərdi. Leqal proqram təminatlarının qırılması halları bir daha sübut etdi ki, hətta ən güvənilir tərəfdaşlar belə korporativ şəbəkə üçün risk faktoru ola bilər. Daima dəyişməkdə olan kiber mühitdə nəbzi qorumaq çox vacibdir: təhlükələrin inkişaf istiqamətlərini izləmək, yeni təhlükələri tanımaq və hətta ən gözlənilməz riskləri belə qabaqlamaq lazımdır. Xüsusən də, texnologiya və internet xidmətlərindən bu qədər asılı olduğumuz bir vaxtda”, - deyə “Kaspersky Lab” şirkətinin antiviruslar üzrə aparıcı eksperti Serqey Qolovanov qeyd edib.

Murad MƏMMƏDLİ
Bakcell əlilliyi olan uşaqlar üçün inklüziv təhsil və bərabər hüquqları təşviq edir
Səbail yeniləşir
Azercell-in Mobil Diş Klinikası pulsuz xidməti davam etdirir
Bakı məktəbliləri üçün robototexnika təlimləri başladı – WESTERN CASPIAN-da

Təsisçi: Müşfiq SƏFİYEV

Baş redaktor: Qəzənfər BAYRAMOV

İnternet redaktor: Qalib İBRAHİMOĞLU

Ünvan: Bakı şəhəri, Xaqani küçəsi-20b mənzil 43.

Telefonlarımız: (+99412) 498-08-63

 (+99412) 498-08-63

Faks: (+99412) 493-56-23

Materiallardan istifadə zamanı, www.ekspress.az saytına istinad zəruridir.

Sosial şəbəkələrdə:

Bizə yazın
Redaksiya reklam elanlarında qeyd olunan informasiyanın düzgünlüyünə cavabdeh deyil və məsuliyyət daşımır. Redaksiya bu mövzuda əlavə məlumat kataloqu ilə təmin etmir.
Ekspress qəzeti 2018